تورم واقعی چند درصد است؟ / پازوکی: دولت سعی کند شفافیت را به اقتصاد ایران بازگرداند؛ نه اینکه آمارسازی کند
تاریخ انتشار: ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۷۳۴۹۷۷
یک کارشناس اقتصادی با تاکید بر اینکه با عددسازی که نمیشود با مردم صحبت کرد، تصریح میکند: مردم و جامعه شرایط را میبینند و سبد مصرفی خانوارها به خوبی تورم را نشان میدهد.
به گزارش خبرآنلاین، تورم واقعی چند درصد است؟ مرکز آمار ایران در روزهای گذشته پس از توقف دو ماهه، نرخ تورم اسفند ماه را ۴۵.۸ درصد اعلام کرد؛ این در شرایطی است که نرخ تورم نقطه به نقطه ۴.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
اما اعلام نرخ تورم اسفندماه در حالی بوده که مرکز آمار در اقدامی عجیب، سال پایه محاسبه تورم را نه در ابتدای سال ۱۴۰۱، بلکه در پایان سال، یعنی اسفندماه ۱۴۰۱ از ۱۳۹۵ به ۱۴۰۰ تغییر داده است؛ تغییری که بلافاصله اثر خود را روی نرخ تورم اسفند گذاشته و به باور تحلیلگران و کارشناسان اقتصادی، نرخ تورم اسفند را به شدت تغییر داده و پایین آورده است.
بنا به گزارش مرکز آمار، نرخ تورم بهمنماه ۱۴۰۱ در حدود ۴۷.۷ درصد بوده و این در شرایطی است که نرخ تورم نقطه به نقطه ۵۳.۴ درصد اعلام شده است. این نرخ تورم براساس سال پایه ۱۳۹۵ محاسبه شده است. با توجه به همین نرخ، کارشناسان و تحلیلگران اقتصادی، در صورتی که نرخ تورم نقطه به نقطه اسفند ۱۴۰۱ در همین محدوده ۵۳ درصد و براساس سال پایه ۱۳۹۵ باشد، تورم واقعی باید بالای ۵۰ درصد است. این یعنی رکورد نرخ تورم سال ۱۳۷۴ که ۴۹.۴ درصد بوده، شکسته میشده است.
به اعتقاد کارشناسان، هیچگاه فاصله سالی که نرخ تورم را مقایسه میکنند، تا این حد نزدیک نبوده است و هیچگاه نیز در پایان سال تغییر سال پایه محاسبه نرخ تورم اتفاق نمیافتاده است.
سیامک قاسمی، کارشناس اقتصادی چندی پیش با انتقاد نسبت به تاخیر در انتشار آمار تورم، در یادداشتی در فضای مجازی نوشته بود: بیماری را تصور کنید که در تب میسوزد و تنها درمانی که به ذهن پزشکاش میرسد، آن است که تبسنج را پنهان کند. این دقیقا اقتصاد ایران است. رشد قیمت مسکن و اجاره مسکن و تورم عمومی به بالاترین حد تاریخی رسیده است و دولت رییسی فقط انتشار ماهانه تورم مسکن و تورم عمومی را متوقف کرده است.
با اعداد نمیشود بازی کرددر همین رابطه، مهدی پازوکی، کارشناس اقتصادی در واکنش به تغییر سال پایه محاسبه تورم از ۱۳۹۵ به ۱۴۰۰، میگوید: سال پایه را در اقتصاد را سالی در نظر میگیرند که اقتصاد، کمترین نوسان را داشته باشد. برای مثال، هیچگاه ما سال ۱۳۶۷ را سال پایه نمیگیریم، چون سالی بوده که حدود ۵۰ درصد بودجه دولت کسری بوده است. حالا اگر بخواهیم سیاسی برخورد کنیم، بحث دیگری است.
وی میافزاید: بر این اساس، سال پایه براساس اصول و مفاهیم اقتصادی، سالی است که اقتصاد کمترین نوسان را داشته باشد. این در حالی است که سال ۱۴۰۰، سالی بوده که بودجه دولت با کسری روبهرو بوده و اگر هم میخواهند مقایسهای داشته باشند، این مقایسه باید علمی باشد.
این کارشناس اقتصادی تصریح میکند: با اعداد که نمیشود بازی کرد. مثالی میزنم. در سالی که دولت سیزدهم روی کار آمد، نرخ دلار در بازار آزاد ۲۴ هزار و ۵۰۰ تومان بود، اما قیمت دلار هماکنون بالای ۵۲ هزار تومان است. قیمت بهترین برنج کیلویی ۳۰ هزار تومان بوده، اما این عدد هماکنون در سفره خانوار ۱۳۰ هزار تومان شده است. روغن ۵ کیلویی ۵۰ هزار تومان بوده، اما این روغن بالای ۳۵۰ هزار تومان است. سکه ۱۲ میلیون تومان بوده که الان ۳۲ میلیون تومان شده است. حالا تغییرات قیمت خودرو و طلا و سکه بماند.
پازوکی عنوان میکند: دولت باید سعی کند که شفافیت را به اقتصاد ایران بازگرداند؛ نه آمارسازی کند. در فروردین ۱۴۰۱ قیمت دلار در بازار آزاد ۲۷ هزار و ۵۰۰ تومان بوده که آخر سال این عدد دو برابر شده است. یعنی ارزش پول ملی دو برابر کم شده است.
وی با تاکید بر اینکه با عددسازی که نمیشود با مردم صحبت کرد، تصریح میکند: مردم و جامعه شرایط را میبینند و سبد مصرفی خانوارها همه چیز را نشان میدهد.
رکورد نرخ تورم شکسته شد؟این کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه اگر نرخ تورم واقعی را حساب کنیم، رکورد نرخ تورم ۱۳۷۴شکسته میشده است، میگوید: در سال ۱۳۷۴ به دلیل بحران بدهیهای خارجی که در اقتصاد ایران در دولت هاشمی پیش آمد، نرخ تورم بالای ۴۹ درصد شد، اما قطعا در سال گذشته نرخ تورم بیشتر بوده است. اما آمدند مبنا را عوض کردند. این در حالی است که اینگونه مشکل حل نمیشود.
پازوکی میافزاید: تورم ۱۴۰۱ با تورم ۱۴۰۰ قابل مقایسه است و قطعا بیشتر است. یعنی سبد هزینههای خانوار مشخص است. شما به وضعیت بازار مسکن دقت کنید. در بازار مسکن چه اتفاقی افتاده است؟ دولت نه مسکن تولید کرده و نه ارزش پول ملی را بالا برده است.
وی تصریح میکند: تنها کالایی که تاکنون دولت جرات نکرده افزایش دهد، قیمت انرژی بوده که ارزان است. در زمان دولت هاشمی، قیمت نهادههای انرژی سالی ۲۰ درصد افزایش پیدا میکرد، اما الان قیمت انرژی در برابر نرخ تورم، ارزشش سالانه کاهش پیدا میکند.
این کارشناس عنوان میکند: قیمت انرژی در ایران، پایینترین نرخ در جهان است. یعنی دولت رانت میدهد که محیطزیست و هوا آلوده شود. سوال من این است که وقتی سالانه حقوق ۲۰ درصد افزایش پیدا میکند، چرا قیمت انرژی ۲۰ درصد بالا نمیرود؟ سوال من این است که چرا قیمت بنزین کاهش پیدا کرده است؟
پازوکی متذکر میشود: الان قیمت بنزین یک پنجم آب است. در اقتصاد ما باید از قیمتهای نسبی تبعیت کنیم. در ژاپن، شما ۳۰ لیتر بنزین که بزنید، با پول آن میتوانید ۳ پرس غذا بخورید. یعنی نسبت قیمت بنزین به غذا یک به ۳ است. اما در ایران وقتی باک خودرو خود را با ۳۰ لیتر بنزین پر میکنید، یک پرس غذا هم نمیتوانید بگیرید. در حال حاضر میلیونها لیتر بنزین قاچاق میشود.
وی با بیان اینکه ما تصمیمات ملی نمیگیریم، بیان میکند: البته من به شدت با شوکدرمانی در اقتصاد ایران مخالف هستم، اما میگویم وقتی سالانه حقوق بالا میرود، بنزین را هم باید سالانه به همان نسبت گران میکردیم.
نرخ تورم بالای ۵۰ درصد استاین کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه مردم آمار تورم را حس میکنند، میگوید: مردم تورم را با پوست و گوشت حس میکنند. حالا میخواهند بگویند نرخ تورم ۱۴۰۱ از ۱۴۰۰ پایینتر آمده است؟ در همین رابطه با فروردین امسال نگاه کنید که چقدر قیمت حملونقل و اجارهبها چقدر افزایش پیدا کرده است یا قیمت لبنیات و یا میوه چقدر بالا رفته است. مردم این تغییرات قیمتها را میبینند.
پازوکی میافزاید: در حاضر به دلیل قیمت اجاره، خیلی از کسانی که در مناطق جنوبی تهران زندگی میکردند، به حاشیه تهران مهاجرت میکنند. در حال حاضر هزینههای خانوار به شدت افزایش پیدا کرده است.
وی با بیان اینکه نرخ تورم اسفند پارسال بالای ۵۰ درصد بوده است عنوان میکند: سوال من این است که همیشه مرکز آمار دو روز از ماه که میگذشت، نرخ تورم را اعلام میکرد، اما این بار وقفه دو ماهه داشته است. با عدد نمیشود بازی کرد.
منبع: فرارو
کلیدواژه: قیمت دلار نرخ تورم قیمت طلا و ارز قیمت موبایل کارشناس اقتصادی نرخ تورم اسفند اقتصاد ایران افزایش پیدا نرخ تورم تورم واقعی قیمت انرژی تومان بوده هزار تومان مرکز آمار سال پایه ۵۰ درصد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۷۳۴۹۷۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
افزایش تورم خوراکیها در آغاز سال
مرکز آمار ایران در جدیدترین گزارش خود اقدام به انتشار جزییات تورم در فروردین ۱۴۰۳ کرده است. آمار و ارقام جدید اما نشان میدهد در فروردین امسال، تورم ماهانه مناطق شهری و روستایی افزایش یافته و بر عکس تورم در بلندمدت کاهشی شده است.
به گزارش اعتماد، به بیان دیگر سطح عمومی قیمت کالاها و اقلام خوراکی و غیرخوراکی در این بازه زمانی، در مناطق شهری و روستایی نسبت به اسفندماه سال گذشته بیشتر شده، اما در بازه یکساله تورم رو به پایین رفته است. در فروردین امسال، تورم ماهانه مناطق شهری با افزایش ۰.۵ واحد درصدی به ۲.۵ درصد رسیده است. این بدان معناست که در فروردین ۱۴۰۳، قیمت یک سبد یکسان و متنوع از اقلام خوراکی و غیرخوراکی، ۲.۵ درصد بیشتر از سطح عمومی قیمت آن در اسفند ۱۴۰۲ بوده است.
این عدد در مناطق روستایی با ۱.۳ واحد درصد افزایش به ۳.۱ درصد رسیده است. بدین ترتیب میزان تورم ماهانه فروردین در مناطق روستایی سطح بالاتری نسبت به مناطق شهری داشته است. این در حالی است که در اسفند ۱۴۰۲، این رویه معکوس بوده و فشار تورمی بر دوش شهرنشینان سنگینتر بوده است.
مقایسههای موجود حاکی از آن است که در مناطق روستایی، تورم ماهانه غیرخوراکیها در سطوح بالاتری نسبت به نرخ مشابه در خوراکیها قرار داشته است. در مقابل در مناطق شهری، تورم ماهانه خوراکیها بیشتر از غیرخوراکیها بوده است. اما یک نگاه کلی نشان میدهد که تورم در بخش خوراکیها در ماه اول سال، با شوک بالایی مواجه شده است. بهطور مثال، تورم بخش سبزی و حبوبات فقط در یک ماه، نزدیک به ۹.۵ درصد بالا رفته. یا انواع گوشت قرمز و سفید نزدیک به ۳ درصد رشد تورم ماهانه داشتهاند.
طبق دادههای مرکز آمار ایران، نرخ تورم سالانه به کمترین میزان خود در ۲۱ ماه اخیر رسیده است و رقم ۳۸.۸ درصد را به ثبت رسانده. بر اساس دادههای منتشرشده از سوی متولی اصلی انتشار آمار نرخ تورم، شاخص قیمت مصرفکننده در پایان سال گذشته به ۲۳۶.۳ واحد رسیده است. به این ترتیب، نرخ تورم سالانه در فروردینماه عدد ۳۸.۸ درصد را ثبت کرده که این رقم در مقایسه با اسفند ۱۴۰۲ کاهشی ۱.۹ واحد درصدی پیدا کرده است.
به علاوه، مقایسه نرخ تورم سالانه فروردینماه امسال با فروردینماه سال گذشته، از کاهش ۸.۸ واحد درصدی این متغیر حکایت دارد. افزون بر این، بررسیها نشان میدهند با تداوم روند نزولی نرخ تورم ۱۲ماهه، این نرخ در پایان فروردینماه به کمترین میزان خود از تیرماه ۱۴۰۱ به این سو رسیده است.
حرکت یکساله نرخ تورم در حال معکوس شدن استسید مرتضی افقه، اقتصاددان و استاد دانشگاه شهید چمران اهواز در مورد کاهش نرخ تورم سالانه به ۳۸.۸ و افزایش تورم ماهانه خانوارهای کشور به ۲.۶ درصد به «اعتماد» گفت: کاهش نرخ تورم سالانه به دلیل تمرکز بانک مرکزی بر روی کاهش نرخ نقدینگی بوده؛ اما افزایش ماهانه نرخ تورم به این معنی است که حرکت یکساله نرخ تورم در حال معکوس شدن است و سیاست کاهش نقدینگی نیز شکست خورده است. این استاد دانشگاه در ادامه افزود: هر چند کاهش نقدینگی باعث افت تورم شده اما رکود را هم به همراه داشته است که منجر به تعطیلی برخی از کارخانجات و بنگاههای کوچک و متوسط شده که به دلیل کاهش نقدینگی دچار آسیب شدهاند.
پیشبینی دولت دستیابی به نرخ تورم ۳۰ درصدی بودافقه تصریح کرد: کاهش یکساله نرخ تورم نشاندهنده آن است که دولت تا حدودی به اهداف خود نزدیک شده اما پیشبینی دولت برای دستیابی نرخ تورم ۳۰ درصدی تا پایان سال ۱۴۰۲ بود که عملا فاصله زیادی با این پیشبینی داریم. ضمن اینکه، افزایش ماهانه نرخ تورم نشاندهنده معکوس شدن این رویه است.
این اقتصاددان خاطرنشان کرد: سیاست انقباضی بانک مرکزی در خصوص کنترل نقدینگی در کاهش نرخ تورم موثر بوده اما نرخ تورم سالانه ۳۸.۸ درصدی هم رقمی نیست که دولت وعده آن را داده بود چرا که وعده رییسجمهور در ابتدای دولت سیزدهم نصف شدن نرخ تورم و در نهایت تکرقمی کردن آن بود که نه تنها میزان تورم نصف نشده بلکه در دو سال اخیر تنها ۶ تا ۷ درصد افت داشته است.
اثر مستقیم نرخ دلار بر میزان تورمافقه در ادامه با اشاره به نوسان نرخ دلار در کانال ۶۵ هزار تومانی گفت: رسیدن نرخ دلار به ۷۰ هزار تومان به دلیل تنشهای منطقهای بود که پس از آن مجددا نرخ دلار به ۶۵ هزار تومان افت کرد که نمیتوان افت تورم یکساله را به این مساله ارتباط داد؛ چرا که در دو هفته اخیر این اتفاقات افتاده است و در نرخهای آتی تورم اثرگذار بوده است.
ضمن آنکه تا پیش از این نرخ دلار ۵۵ هزار تومان بود که با رشد ۱۰ هزار تومانی به ۶۵ هزار تومان رسیده است که باز هم این رقم باعث افزایش تورم میشود. این کارشناس اقتصادی ادامه داد: متاسفانه دولت با تنشهای اجتماعی مانند موضوع حجاب این روزها باعث فراری دادن سرمایهگذاران شده است و هنوز هم تنشهای ایران و اسراییل در سایه وجود دارد و این موارد کمکی به کاهش نرخ ارز و افت تورم نخواهد کرد.
اثرات روانی تورم در مورد انتخابات در امریکا رو به افزایش استافقه با بیان اینکه مسائل بینالمللی بر میزان تورم کشور اثرگذار است، افزود: احتمال انتخاب دونالد ترامپ در امریکا به عنوان رییسجمهور باز هم وجود دارد و تا آن زمان هر چقدر نظرسنجیها به سمت قطعیت این موضوع پیش برود اثرات روانی بر روی نرخ ارز و فرار سرمایه و نرخ تورم خواهد داشت، ضمن آنکه در کشور جناح تندرویی در مجلس مستقر شده که معمولا اولویت این جناح مسائل ایدئولوژیک است تا مسائل معیشتی و رفاهی که باعث میشود شاخصهای اقتصادی و به خصوص نرخ تورم افزایشی باشد و نرخ ارز هم رو به بالا شود.
چرا باید تورم وجود داشته باشد؟آلبرت بغوزیان، اقتصاددان در مورد افزایش نرخ تورم ماهانه و افت نرخ تورم سالانه به «اعتماد» گفت: ممکن است تا سه ماه آینده شاخص تورم باز هم افت کند چرا که نسبت به یک زمان پایه آن را میسنجند و اگر ماه بعد نسبت به ماه قبل این تورم افزایش پیدا کند مسلما تورم سالانه هم مثبت خواهد بود و در خاتمه میانگین این ماهها را در نظر میگیرند. این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: آنچه انتظار میرود این است که نرخ تورم از سوی دولت کنترل شود نه اینکه با اعلام نرخ تورم ماهانه و نقطه به نقطه صرفا یک آماری اعلام شده باشد؛ چراکه مشغول کردن اذهان عمومی با کاهش یا افزایش نرخ تورم چندان اهمیتی ندارد. سوال اصلی این است که چرا باید تورم وجود داشته باشد؟
تورم روزانه هم مهم استبغوزیان خاطرنشان کرد: اینکه در فروردین ماه میزان تورم رشد کرده به دلیل افزایش نرخ ارز بود و اینکه برخی اقلام هم گران شدند و اینکه آیا در اردیبهشت ماه هم این تورم رشد خواهد کرد یا خیر مهم است و اینکه هر ماه تا پایان سال میزان تورم چقدر خواهد شد، بحث اصلی به رضایت مردم برمیگردد چرا که بازی با اعداد تنها باعث سردرگمی مردم میشود.
این اقتصاددان ادامه داد: در بحث تورم تنها میزان تورم سالانه مطرح نیست و تورم روزانه هم مهم است. به دلیل اینکه نرخ تورم به صورت متوسط اعلام میشود پس مردم در طول سال این میزان گرانی را تحمل کردهاند و هزینه این تورم را پرداخت کردهاند و به جز خوراکیها در بخش اجارهبها و پوشاک و لوازمتحریر هم این تورم از سوی مردم پرداخت شده است.
او افزود: نقش بانک مرکزی این است که بتواند نقش خود را در کنترل نرخ ارز مدیریت کند و به دلیل اینکه پایه پولی به دلیل کسری بودجه دولت افزایش پیدا میکند باعث تورم بیشتر میشود و بانک مرکزی هم پاسخگوی نیاز دولت است، این در حالی است که بانک مرکزی باید از هرگونه استقراض دولت جلوگیری کند و اینکه دولت نباید بیشتر از درآمدی که دارد خرج کند، چرا که این انباشت بدهیها هیچوقت بازگردانده نشده در غیر این صورت این تورم منفی میشد.